
Time-lapse, belirli bir süre boyunca çekilen fotoğrafların hızlandırılmış bir şekilde oynatılmasıyla oluşturulan bir video tekniğidir. Genellikle gerçek zamanlı olayları daha hızlı bir şekilde göstermek için kullanılır. Bu izleyici için çok uzun sürede gerçekleşen olayları saniyeler içinde göstermesi açısından içerikleri ilgi çekici hale getirmektedir.
1 saniyelik bir video sahnesi için 24 adet fotoğraf karesi gerekmektedir. Bu 24 kareyi zaman aralığını uzatarak hızlandırılmış videolar üretebiliriz. Time-lapse çekiminin toplam fotoğraf sayısını ve video süresini hesaplamak için aşağıdaki formülleri kullanabilirsiniz.
Time lapse çekim tenkikleri ve kullanım alanları nelerdir ?
Time-Lapse farklı amaçlar ve görsel etkiler için kullanılabilir. Bunları birkaç başlık altında toplamak gerekirse;
Klasik Time-Lapse : Sabit kadrajda belirli aralıklarla fotoğraflar çekilir ve bunlar birleştirilerek hızlandırılmış bir video oluşturulur. Kullanım alanlarında Gün doğumu/batımı, Şehir – doğa manzaraları ve bulut hareketlerinin etkileyici görsellerini oluşturmak için kullanılır.
Hayperlapse : Kamera belirli bir mesafe boyunca belli düzende hareket ettirilerek çekim yapılır. Görüntü sabit bir nesneye odaklanabilir ve sonradan stabilize edilerek çok etkileyici içerikler oluşturulur. Şehir tanıtımlar ve mimari mekan tanıtımlarında uzun mesafe hızlı akışkan hareketler ile çok etkileyici sonuçlar alınır.
Motion-Lapse : Motorlu slider veya gimbal kullanılarak kameraya sabit ama yavaş bir hareket kazandırılır. Hayperlapse tan farklı olarak burada daha kısa mesafe hassas ve yavaş hareketler ile bir nesne veya slider ile mekan çekimleri yapılır.
Astro Time-Lapse : Uzun pozlama fotoğraf çekimleri ile yıldızların hareketleri kaydedilir. Sabit veya motorlu sistemler kullanılabilir.
Light Trail Time-Lapse : Uzun pozlama kullanılarak araç farları gibi ışıkların izleri kaydedilir. Ayrıca astro çekimlerde de star trail tekiniği adını verdiğimiz yıldız izi etkisi de bu teknik ile yapılır.
Stop-Motion Time-Lapse : Burada genelde sabit bir kamera ile çekilen görüntülerde, her karede sahnedeki nesneler küçük değişikliklerle hareket ettirilir. Genellikle bir hikaye anlatımı ve reklam çekimleri için bu teknik kullanılır.
Long-term Time-Lapse : Günler, aylar veya hatta yıllar süren bir süreç boyunca belirli aralıklarla çekimler yapılır. Bu teknik hava koşullarına dayanıklı özel elektronik sistemler gerektirir ve genellikle sabit bir kamera kullanılarak yapılır. Etkinlik kurulum çekimleri, İnşaat projeleri, mevsim değişimi ya da bir bitkinin büyüme serüveni bu tarz özel sistemler ile çekilmektedir.
Yüksek Kaliteli Çekimler için ne gerekli?
Yüksek kaliteli time-lapse videolar için ana unsulardan biri Raw format fotoğraf çekmektir. RAW, bir dijital fotoğraf makinesinin sensöründen gelen ham verileri içeren bir dosya formatıdır. JPEG gibi sıkıştırılmış formatlardan farklı olarak, RAW dosyaları işlenmemiş (ham) bilgileri saklar ve fotoğrafçılara görüntüyü düzenlerken maksimum esneklik sunar. Raw fotoğraflar genellikle 12-bit veya 14-bit renk derinliğine sahiptir (JPEG 8-bit’tir), bu da daha fazla renk bilgisi anlamına gelir. Aşağıdaki tabloda bit değerinin renk tonu açısından ne kadar önemli olduğunu inceleyebilirsiniz.
Bu renk sayısı ne kadar fazla ise fotoğraf kareleriniz o kadar kaliteli görünecektir.
Time-Lapse çekimi yaparken temel olarak dikkat edeceğiniz hususlar şunlarıdır;
- Tripodun sağlam bir yere konumlandırın. (Minimum titreşim için Tripdo ayaklarını sonuna kadar açmayın)
- Aynalı fotoğraf makinesine sahipseniz ayna kilitleme modu kullanın.
- Fotoğraf makinenizde elektronik shutter varsa minimum titreşim için bunu kullanın.
- Mümkün olduğunca temiz görüntü için düşük iso kullanın ve enstantane sürenizi uzun tutun.
- Raw fotoğraf çekin ve manuel mod kullanın.
- Videodan time lapse yapacaksanız makinenizin özelliğine göre 10 Bit – 12Bit – Log çekimler yapın.
- Çekim yapacağınız zaman-mekan ilişkisini iyi planlayın ve ona göre çekim sayısını ayarlayın. (Örn. 15 – 20 dakikalık bir çekim için saniyede 1 adet fotoğraf yeterli olacaktır.)
Video Aşaması Ve 10 – 14 Bit Yüksek Dinamik Aralıklı Video Çıktıları
Time-Lapse çekim tekniğinde çekim ne kadar önemli ise bunu işlemek te o kadar önemlidir. Çektiğimiz 14 Bit raw fotoğrafları veya 10 – 12 bit videoları doğru şekilde işlemek önem arz etmektedir. Fotoğrafları tercih ettiğiniz bir fotoğraf programında topluca işleyip genel ışık ve renk ayarlarını eşit şekilde ayarladıktan sonra çıktı aşamasında bit değeri yüksek formatlar kullanmak önemlidir. Burada 10 Bit destekli Png, Heif, JpegXR gibi formatların yanı sıra daha üst düzey 16 bit destekli tiff veya Exr formatları kullanabilirsiniz . Tavsiyem Png veya Tiff format olacaktır.
Yüksek dinamik aralık destekleyen formatta çıktı almış olduğunuz bu fotoğrafları yine tercih ettiğiniz video programında saniyede 24 kareye denk gelecek şekilde sıraladığınızda elimizde mükemmel renk derinliğine sahip bir time-lapse video olacaktır. Kritik noktalardan bir değeri de bu videonun doğru bir şekilde çıktı alınmasıdır. 14 bitlik bir videoyu 8 bit mp4 formatta alırsanız yine kaliteyi düşürmüş olacaksınız. Burada da tavsiyem 10 ve 14 Bit destekli Apple ProRes 422, 4444(14 Bit), veya H264 (High 10 Profile 10 Bit), H265 HEVC (10 Bit) gibi formatlar olacaktır. İş akışında en baştan en sona bu konulara dikkat ederseniz jilet keskinliğinde ve yüksek renk bilgisine sahip time-lapse videolar üretebilrisiniz.
Time-Lapse’in Kreatif Etkinliklerde Kullanımı
Şimdiye kadar time-lapse için ana teknik bilgilerden bahsettik. Ancak işi kıymetli kılan bu tekniği doğur yerde kullanmaktır. Mükemmel tekniklere, yeteneklere veya ekipmanlara sahip olabiliriniz ama bunu sanatsal olarak doğru yerde kullanmazsanız yaptığınız işe kıymet katacaktır.
Kreatif bir etkinliği kıymetli kılan şey o etkinlikten sonra insanların aklında ve hislerinde ne bıraktığıdır. İnsanlardaki bu karşılık yapacağınız videoda da öne çıkmalıdır. Bundan dolayı bir kreatif etkinlik çekiminde bu akılda kalıcılığı yakalamak ve insanlarda bu hissiyatı yansıtan içerikler üretmek sosyal medyada etkileşiminde önemli bir noktadır.
Günümüzde özellikle sosyal medya videolarında insanları sıkmadan az zamanda çok fazla içerik göstermek önemlidir. İşte time-lapse bu noktada bizim kurtarıcımız oluyor. Yaklaşık 1 dakikalık etkinlik videosu içeriğini time-lapse videolar ile desteklediğinizde genel etkinlikte yapmış olduğunuz bir çok olayı hızlıca işlemiş oluyoruz. Genel kadrajlarla etkinlikteki kalabalığı, Sahne akışını, insanların etkinlikteki hareketlerini hızlıca vermek bütünü gösterdiği için akılda kalıcı bir etki oluşturuyor. Bunu akışı istediğiniz time-lapse tekniği ile verebilirsiniz.
Ayrıca kendi etkinlik tanıtımlarınız için sahne ve mekân kurulumlarını bütüncül olarak videolarda vermeniz yaptığınız işteki emeği ve hikâyeyi göstermek açısından da önemlidir.
Sonuç
Sonuç olarak time-lapse çekim tekniği, hem teknik bilgi hem de yaratıcılığın birleşimiyle ortaya çıkan etkileyici bir görsel deneyim sunar. Doğru ekipman seçimi, çekim planlaması ve teknik detaylara dikkat ederek, unutulmaz videolar oluşturabilirsiniz. Özellikle kreatif etkinliklerde time-lapse kullanımı, etkinliğin ruhunu hızlı ve etkileyici bir şekilde izleyiciye aktarmanın güçlü bir yolu olabilir. Bu teknik, izleyicilerin ilgisini çekmek, sosyal medya etkileşimlerini artırmak ve etkinliğin hikayesini en iyi şekilde anlatmak için harika bir araçtır.